Ditthadhammavedaniya
Het Boeddhistisch woordenboek
In zowel de Dharma als het Boeddhisme worden veel termen gebruikt die voortkomen uit het Pali of het Sanskriet. Veel van die termen zijn voor de meeste onbekend, andere hebben een betekenis vanuit het Hindoeïsme, maar hebben een heel andere betekenis in het Boeddhisme. Op deze wiki hebben we een woordenboek opgesteld met de meest voorkomende termen uit het Boeddhisme met een korte uitleg. Veelal bevat het ook een link naar een uitgebreider artikel.
Ditthadhammavedanïya
Ditthadhammavedanïya is Onmiddellijk effectief karma. Dit karma heeft zijn effect binnen het sterfelijke lichaam. Dit betekent dus dat dit karma zijn uitwerking alleen kan hebben in ditzelfde leven en niet wedergeboorte bepaald is. Dan moeten wel de voorwaarden voor het tot rijping komen van dit karma aanwezig zijn. Zijn deze er niet en sterft de persoon dan verwordt dit karma 'uitgewerkt karma' en zal het geen uitwerking hebben in komende wedergeboorten.
16 typen van Karma
Karma is de intentie van het handelen en al het conditionele handelen is karmisch bepaald. De 6 bewustzijnspoorten (ogen, neus, oor, smaak, tastzin, intuïtie) hebben hier allemaal een eigen rol in en zodoende kunnen meerdere karmische lijnen tegelijk bestaan die elkaar ondersteunen, tegenwerken of zelfs uitschakelen. In de boeddhistische filosofie wordt karma uitgeschreven in 4 vormen (kammacatukka, letterlijk: de viervoudige verdeling van kamma) wat elk een viervoudige analysemethode is om karma te omschrijven. Zodoende ontstaan er 16 (4x4) typen aan karma, deze zijn:
Karma, op grond van functie
- productief karma (janaka)
- ondersteunend karma (upatthambaka)
- tegenwerkend karma (upapïlaka)
- vernietigend karma (upaghãtaka)
Karma op grond van de volgorde van tot rijping komen
- zwaarwegend karma (garuka)
- nabij-de-dood karma (ãsanna)
- gewoonte karma (ãcinna)
- reserve karma (katattã)
Karma op grond van de tijd van tot rijping komen
- onmiddellijk effectief karma (ditthadhammavedanïya)
- later effectief karma (upapajjavedanïya)
- onbepaald effectief karma (aparãpariyavedanïya)
- uitgewerkt karma (ahosi)
Karma op grond van de plaats van tot rijping komen
- onheilzaam karma
- lichamelijk handelen
- verbaal handelen
- mentaal handelen
- heilzaam karma in de zintuiglijke sfeer
- heilzaam karma in de fijnstoffelijke sfeer
Volledig artikel
Een volledig artikel over dit thema kan je vinden op Karma.