Vimuti
Het Boeddhistisch woordenboek
In zowel de Dharma als het Boeddhisme worden veel termen gebruikt die voortkomen uit het Pali of het Sanskriet. Veel van die termen zijn voor de meeste onbekend, andere hebben een betekenis vanuit het Hindoeïsme, maar hebben een heel andere betekenis in het Boeddhisme. Vertalen van deze termen naar het Nederlands is soms lastig omdat het vertaalde woord reeds een betekenis heeft. Op deze wiki hebben we een woordenboek opgesteld met de meest voorkomende termen uit het Boeddhisme (In Pali, Sanskriet of der Nederlandse vertaling) met een uitleg. Veelal bevat het ook een link naar een uitgebreider artikel.
Vimuti
De term vimuti (Sanskriet, vimutti in Pali) betekent "bevrijding" of "vrijheid" in de context van het boeddhisme. Het verwijst naar de uiteindelijke bevrijding van de cyclus van wedergeboorte (samsara) en het lijden (dukkha), wat het doel is van de boeddhistische beoefening. Vimuti wordt vaak geassocieerd met nibbana (nirvana), de staat van volledige verlichting waarin alle begeerte, onwetendheid en gehechtheid zijn uitgedoofd.
Er zijn twee hoofdvormen van vimuti:
- Ceto-vimutti: Bevrijding van de geest, vaak bereikt door diepe meditatie (samatha) en het cultiveren van rust en concentratie.
- Pañña-vimutti: Bevrijding door wijsheid, bereikt door inzicht Vipassana) in de ware aard van de werkelijkheid, zoals de 3 karakteristieken: anicca, dukkha, anatta.
In bredere zin duidt vimuti op de vrijheid van mentale bezoedelingen (kilesa) en het bereiken van spirituele verlossing.